OD LEKTYKI DO SEDANA CZYLI O RODZAJACH NADWOZI

By
Redakcja
– 9 lutego 2015Opublikowany w: Rozmaitości

nadwozia1

Za genezą powstania różnych typów nadwozi kryje się wiele ciekawostek historycznych i językowych. Sedan, hatchback, coupe, van, suv, kombi, Liftback, kabriolet, roadster – to niektóre pojęcia, określające rodzaj karoserii.

Osoby zajmujące się motoryzacją lubią podkreślać znaczenie mechanicznego aspektu samochodu, ale tak naprawdę w bardzo dużej mierze rynkowy sukces modelu zależy od jego wyglądu. To przez ten pryzmat cała konstrukcja jest postrzegana w zbiorowej świadomości, wzbudzając zaufanie, pożądanie lub odrzucenie.

Zobacz także:

ROZMAITOŚCI

 

Nie jest to jednak płytka ocena, jako że oprócz wartości estetycznych kształt nadwozia niesie za sobą walory funkcjonalne, determinujące w dużej mierze praktyczność kabiny, osiągi czy też bezpieczeństwo.

W zależności od narzuconych celów jeszcze do niedawna samochody powstawały wokół określonych koncepcji typów nadwozia. Dziś projektanci coraz odważniej uwalniają się z tych sztywnych ram, płynnie przechodząc między różnymi rozwiązaniami, tworząc samochody dokładnie takie, jakich oczekują użytkownicy. Przykładem takich hybryd może być Škoda Rapid Spaceback, będąca praktyczniejszym rozwinięciem typowego hatchbacka, czy też model Superb, łączący dzięki dwuczęściowej pokrywie bagażnika TwinDoor wygląd limuzyny z praktyczną tylną pokrywą liftbacka.

Nazwy tradycyjnych typów nadwozi wywodzą się z czasów powozów konnych, a nawet wcześniejszych. Nazwa sedan pochodzi od francuskiego określenia lektyk, które jeszcze w czasach starożytnych miały podobną, trójbryłową sylwetkę. Kabriolet to lekki powóz konny ze składanym dachem, a coupe to powóz powstały ze skrócenia limuzyny. Ostatnia nazwa z kolei wywodzi się od francuskiego regionu Limousin.

Teorii, czemu akurat to on został uwieczniony w nazwie, jest wiele – mówią one o podobieństwie kształtu płaszczy pasterzy z tego regionu do sylwetek pierwszych limuzyn lub okryć szoferów ich prowadzących. Van był dużym, zakrytym pojazdem jadącym na czele oddziału armii (piesze oddziały nazywane były – także w języku polskim – awangardą).

W tym samym źródle należy dopatrywać się pochodzenia słowa karawan. Hatchback po angielsku oznacza dosłownie “tył z klapą”, kombi pochodzi od niemieckiego określenia Kombinationskraftwagen, zwracającego uwagę na jego wszechstronne zastosowanie.

Poznaj typy nadwozi stosowane w innowacyjny sposób przez Škodę i zalety ich rozwiązań:

Hatchback – choć jest stosunkowo młodym rodzajem nadwozia bo na dobre przedarł się do seryjnej produkcji samochodów dopiero w latach 70. – jest dziś jednym z najczęściej wykorzystywanych ze względu na swoje właściwości użytkowe. Nadwozie charakteryzuje się dwiema bryłami, które w niektórych przypadkach mogą także zostać scalone do jednej bryły.

Od niedawna Škoda, za sprawą modelu Rapid, jest obecna z modelem typu hatchback także w wyjątkowo popularnym i silnie obsadzonym segmencie samochodów kompaktowych. Samochód ten nie jest jednak typowym przedstawicielem tego typu nadwozia. Zgodnie z tradycją czeskiej marki oferuje on więcej miejsca niż typowy przedstawiciel segmentu, jego nadwozie zostało nazwane przez samych twórców „Spaceback”.

Liftback – to typ nadwozia który, zapewnia komfort (zastąpił mniej praktyczne sedany). Zachowuje reprezentacyjną, elegancką formę limuzyny, ale pokrywa bagażnika otwiera się w nim tak jak w hatchbacku – wraz z całą tylną szybą. Rozwiązanie to zapewnia nieporównywalnie łatwiejszy dostęp do bagażnika oraz umożliwia załadowanie większych przedmiotów, które nie weszłyby przez mały otwór załadunkowy kufra sedana. Nadwozie tego typu ma najchętniej wybierany samochód na polskim rynku – Octavia oraz modele Rapid i Superb.

Ten ostatni posiada innowacyjną, dwuczęściowa pokrywę bagażnika TwinDoor. Umożliwia ona otwarcie zarówno małej pokrywy bagażnika jak w sedanie, jak i dużej pokrywy wraz z tylną szybą jak w liftbacku – zależnie od preferencji i potrzeb użytkownika samochodu.

Kombi – wyróżnia się wydłużonym przedziałem pasażerskim za słupkiem C. Jest to jego jedyna różnica wobec nadwozia typu hatchback. Auta wyróżniają się dużą pojemnością bagażnika. Przestrzeń z tyłu jest zazwyczaj efektywnie wykorzystana dzięki przemyślanym rozwiązaniom, obejmującym dodatkowe schowki, uchwyty i oświetlenie.

Van – gdy samochody typu kombi zaczęły być niewystarczające dla potrzeb dużych rodzin, w latach 80. powstało nadwozie typu van, będące czymś pomiędzy kombi a niewielkim samochodem dostawczym, zwanym busem. Od tamtego czasu ten typ nadwozia przechodzi nieustannie burzliwą ewolucję – powstają vany wszystkich typów w segmentach rynkowych. Škoda także ma swój udział w tej dywersyfikacji za sprawą modelu Roomster. W bardzo ogólnej definicji można przyjąć, że vany wyróżniają się większą wysokością od kombi i elementami wyposażenia wnętrza poprawiającymi funkcjonalność dla wszystkich pasażerów.

SUV – nazwa tego typu nadwozia jest skrótem od angielskiej nazwy Sports Utility Vehicle, oznaczającej samochód do wykorzystania przez osoby aktywnie spędzające czas. Potrzebne jest im przestronne nadwozie – na przykład do pomieszczenia sprzętu sportowego – oraz zwiększony prześwit w celu dotarcia w miejsca, do których nie prowadzą drogi asfaltowe.

SUV-y nie są tradycyjnymi samochodami terenowymi – są pozbawione części ich ograniczeń, które mogłyby przeszkadzać w codziennej eksploatacji, jak na przykład ciężkie i zajmujące dużo miejsca podwozie ramowe.

Oprócz SUV-a Yeti oferta Škody obejmuje także modele kombi o zwiększonym prześwicie, dodatkowych zabezpieczeniach nadwozia i terenowym charakterze, które można określić mianem crossoverów (pomiędzy kombi a SUV-em). Są to Octavia Scout i Superb Outdoor.

Kabriolet to pojazd nie posiadający trwałego dachu (może mieć zakładany lub składany: twardy lub miękki). Odmianą cabrio jest roadster – model dwuosobowy i mocno usportowiony, posiadający zazwyczaj napęd na tylne koła.

Coupe to zazwyczaj 2 lub 4 osobowy, nieduży, trzydrzwiowy pojazd ze ściętym tyłem (choć obecnie niektóre firmy produkują pojazdy premium – 5 osobowe i pięciodrzwiowe).

Škoda miała w latach 1970–1990 w swojej ofercie także modele coupe – 110 R Coupe, Garde i Rapid. Powstałe na ich bazie konstrukcje wyścigowe odnosiły sukcesy w rajdach i wyścigach w całej Europie. Ostatnie coupe marka pokazała w 2002 roku – był to koncepcyjny model Tudor, atrakcyjna, dwudrzwiowa wariacja na temat modelu Superb.